In het Nationaal Openbaar Vervoer Beraad (NOVB) zijn afspraken gemaakt tussen Decentrale OV-autoriteiten, de Rijksoverheid en OV-bedrijven in verband met corona. Door het besluit van het Rijk om te komen tot een beschikbaarheidsvergoeding en het besluit van provincies en vervoersregio's om hun subsidies uit te blijven betalen kan het OV in de huidige coronaperiode haar vitale rol voor de samenleving vervullen. In de toekomst kan zo ook worden bijdragen aan verdere verduurzaming van de mobiliteit en stedelijke en landelijke bereikbaarheid.
Tijdens de ‘intelligente lockdown’ werd het openbaar vervoer door het Kabinet bestempeld als vitale sector, zodat andere vitale sectoren (zorg, voedselvoorziening, water, telecom, etc.) voor werknemers bereikbaar zouden blijven. Tegelijk riep het Kabinet op om alleen noodzakelijke reizen met het OV te maken. Dit leidde tot grote reizigersuitval en daarmee direct ook tot grote financiële tekorten. Daarover werd vanaf half maart intensief overleg gevoerd in het NOVB (Rijksoverheid, OV-bedrijven, Decentrale OV-autoriteiten).
Eerst vormde de invulling van de vitale functie tijdens de ‘intelligente lockdown’ het centrale aandachtspunt: het OV bleef rijden, regionaal afgestemd op de situatie en ‘overall’ op een niveau van circa 50% van de normale dienstregeling. Dit met instemming van de Decentrale OV-autoriteiten. Zij zetten hun subsidiëring voort, conform de concessie-afspraken. En ook lieten zij hun bevoorschotting doorlopen, waardoor de concessiehoudende OV-bedrijven voldoende liquiditeiten behielden.
Daarna heeft het NOVB zich gericht op de vraag hoe het OV kan bijdragen aan het weer openstellen van de samenleving. Medio mei werd een akkoord op hoofdlijnen bereikt. Afgesproken werd om het OV weer zo maximaal mogelijk op te schalen, passend binnen de richtlijnen die het Kabinet voor het OV hanteert (‘Protocol verantwoord blijven reizen in het OV’). Uiteindelijk zijn op 5 juni ook afspraken gemaakt over de dekking van de tekorten. De OV-bedrijven nemen een deel van de kosten voor 2020 voor eigen rekening, en zien af van bonussen en dividenden. De Decentrale OV-autoriteiten vergoeden naast hun al doorlopende subsidies ook het deel van de dienstregeling dat vanwege corona is komen te vervallen. En de Rijksoverheid dekt de overblijvende tekorten via een beschikbaarheidsvergoeding.
De besluiten maken het mogelijk dat het OV in de huidige periode haar vitale rol voor de samenleving optimaal kan vervullen en geeft een perspectief om OV ook in de toekomst te laten bijdragen aan verdere verduurzaming van de mobiliteit en stedelijke en landelijke bereikbaarheid.
Nieuwsbericht Financiele regeling voor OV-bedrijven 5 juni 2020
Download Kamerbrief 5 juni 2020