6 juli 2023
Door Ineke van der Werf - DOVA
Het platform BISON (Beheer informatie Standaarden OV Nederland) is in 2008 opgericht in opdracht van het toenmalige Nationale Mobiliteits Beraad (NMB). BISON kreeg als doelstelling mee ‘het ontwikkelen, beheren en exploiteren van informatiestandaarden, die van belang zijn voor een accurate uitwisseling van informatie tussen partijen in het openbaar vervoer, in het bijzonder op het gebied van dynamische reisinformatie.’ Destijds was er namelijk nog geen sprake van landelijke standaarden om de reiziger te voorzien van uniforme en accurate OV-reisinformatie.
Vervoerders leveren de informatie gestandaardiseerd aan partijen als DOVA, 9292 en OpenGeo, die deze informatie beheren en als open data vrijgeven, zodat de reisinformatie op straat, op internet of apps getoond kan worden. Zij doen dat door vastgestelde BISON-standaarden, de met elkaar afgesproken 'taal' waarmee men communiceert over processen (de dienstregeling en afwijkingen daarvan, actuele reisinformatie, haltes, lijnen, tarieven, etc.), van zowel van bus, tram, metro als (regionale) treinen en veren. Zodat reizigers vooraf en onderweg deze reisinformatie kunnen raadplegen.
Omdat uiteenlopende partijen en belangen een rol spelen rond OV-reisinformatie, is BISON opgezet als een platform waarin provincies, vervoerregio's, de Rijksoverheid, vervoerders, marktpartijen, loketten/integratoren en reizigersorganisaties hun zegje kunnen doen. De financiering van BISON komt van de decentrale overheden en het Rijk, de coördinatie is in handen van Samenwerkingsverband DOVA. Een documentalist en projectleider ondersteunen het platform in de besluitvorming over en het documenteren en vastleggen van de standaarden. De Nederlandse koppelvlakken worden langzamerhand naar Europese standaarden omgezet, zodat ook grensoverschrijdende reisinformatie mogelijk wordt. Zie voor een actueel overzicht de website https://bison.dova.nu/standaarden
Een eerste evaluatie van BISON vond plaats in 2013, 5 jaar na de start. Omdat de tijd bepaald niet heeft stilgestaan, werd het in 2022 tijd voor een nieuwe evaluatie, uitgevoerd door Ecorys. Dit bureau sprak met zo’n 20 sleutelfiguren binnen en buiten BISON. De belangrijkste conclusie daaruit is dat er veel draagvlak is voor BISON: het platform wordt nog steeds gezien als dé standaardisatie-organisatie op het gebied van OV-reisinformatie. De binnen BISON ontwikkelde standaarden hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan het kunnen leveren van actuele en betrouwbare multimodale reisinformatie aan reizigers. En er worden dagelijks stappen gezet om de standaarden uit te breiden en te verbeteren, bijvoorbeeld om flexvervoer en de informatie over de toegankelijkheid van stations (waar zijn de liften, roltrappen, looplijnen, poortjes, etc.) goed in de reisinformatie zichtbaar te kunnen maken. En met TLS vindt afstemming plaats over standaardisatie van tarieven en abonnementen, gekoppeld aan de reisinformatie.
Wel doet Ecorys de aanbeveling om de structuur van BISON wat op te schudden: er zijn bijvoorbeeld meer overlegstructuren bijgekomen buiten BISON (zoals het vervoerders- en lokettenoverleg van DOVA en het NOVB). Wie gaat nu waarover? Waar houdt de verantwoordelijkheid van BISON op en hoe zorg je dat anderen hun verantwoordelijkheid nemen? Leg daar iets over vast. De NDOV-loketten spelen een belangrijke rol binnen BISON, zouden die niet ook een plek moeten krijgen in de SC (het hoogste beslisorgaan van BISON)? Maar ook: blijf bij je leest. Verbeter de reisinformatie door standaardisatie waar dat kan, maar breid de scope niet uit naar bijvoorbeeld managementinformatie. En ga over de standaardisatie van MaaS in gesprek met het NTM.
De SC van BISON heeft de aanbevelingen overgenomen en is inmiddels aan de slag met een nieuw visiedocument over de missie, scope en inrichting van BISON. Ook is er contact met het NTM over MaaS. 15 jaar na oprichting is er veel bereikt, maar ook nog genoeg te doen. Een mooi vooruitzicht.
